Bahan untuk soalan 1.
EKOSISTEM HUTAN TERGANGGU
1.Konsep Ekologi dan Ekosistem
Keseimbangan Ekologi
Ekologi ialah kajian tentang hubungan antara organisma hidup dengan alam sekitarnya. Mengkaji habitat organisma.
Ekosistem kajian unit-unit kecil dalam ekologi mengenai salingkaitan antara organisma dalam sesuatu ekosistem dan kaitannya dengan persekitaran.
Ekosistem kajian unit-unit kecil dalam ekologi mengenai salingkaitan antara organisma dalam sesuatu ekosistem dan kaitannya dengan persekitaran.
Keseimbangan Ekologi
Antara sifat semulajadi sesebuah ekosistem ialah mempunyai keupayaan pemulihan kendiri (self regulation) untuk sentiasa mencapai tahap kesimbangan. Keseimbangan ekosistem penting untuk kestabilannya berkekalan. Sebuah ekosistem yang tidak seimbang akan menimbulkan masalah. Cth ekosistem sungai yang mengalami gangguan akan menyebabkan banjir atau kemarau.
Keseimbangan yang ingin dicapai dalam ekosistem ialah “keseimbangan dinamik” iaitu keseimbangan yang sentiasa berubah-ubah mengikut gangguan yang berlaku dalam sesebuah ekosistem. Cth dalam ekosistem hutan banjir dan kemarau mempengaruhi populasi pengeluar dan pengguna.
Keseimbangan sesebuah ekosistem dicapai apabila input tenaga dan bahan yang masuk ke dalam ekosistem tersebut sama dengan output tenaga dan bahan yang keluar dari ekosistem tersebut.
Mengikut teori ekosistem terdapat kecenderungan bagi sesebuah ekosistem berkembang ke arah suatu keadaan yang stabil dan mantap supaya menjadi sebuah ekosistem yang matang.
Proses menuju ke arah kestabilan dan kemantapan ini dinamakan sebagai sesaran. Apabila keadaan stabil dicapai makan tenaga dan bahan yang ada di dalam sebuah ekosistem digunakan dengan cekap dan optimum.
2.SISTEM EKOLOGI Konsep Ekosistem
Satu komuniti organisma yang berinteraksi antara satu dengan lain dan alam sekitarnya
Komponen biotik
Komponen yang terdiri daripada organisma hidup yang terdiri daripada pengeluar, pengguna dan pengurai.
Komponen abiotik
Terdiri daripada benda bukan hidup yant termasuk pelbagai jenis gas, air dan galian.
Kitar nutrien
Kitar nutrien ialah aliran yang berterusan unsur dan bahan kimia seperti oksigen, karbon , nitrogen dan air yang terdapat dalam sesuatu ekosistem.
Rantaian makanan
Rantaian makanan merujuk kepada pemindahan tenaga, elemen-elemen kimia dan beberapa jenis sebatian daripada satu organisma kepada organisma yang lain di sepanjang aliran satu hala.
Pengeluar
Tumbuhan yang merupakan autotrof yang boleh membuat makanan sendiri melalui proses fotosintesis.
Pengguna
Kumpulan heterotrof iaitu organisma hidup yang bergantung kepada pengeluar atau organisma lain untuk mendapat tenaga/makanan.
Pengguna primer
Pengguna pertama yang memakan pengeluar untuk mendapatkan tenaga/makanan.
Pengguna sekunder
Pengguna kedua yang memakan pengguna pertama untuk mendapatkan tenaga/makanan.
Pengguna tertier
Pengguna ketiga yang memakan pengguna kedua untuk mendapatkan tenaga/makanan.
Pengurai
Organisma yang menguraikan tumbuhan/organisma yang reput/mati dan mengembalikan nutrien kepada tanah.
Piramid Ekologi
(piramid tenaga)
Satu hierarki yang menggambarkan hubungan rangkaian makanan antara satu aras trofik dengan aras trofik yang lain dalam sesuatu ekosistem. Selain menunjukkan jumlah organisma dalam setiap aras trofik, piramid ekologi penting dalam menjelaskan pengaliran tenaga daripada pengeluar, penggunaan tenaga tersebut , simpanan dan kehilangan tenaga.
FUNGSI EKOSISTEM
a) aliran tenaga
Hubungan dan interaksi antara organisma dalam sesuatu ekosistem membolehkan aliran tenaga berlaku apabila proses makan dimakan berlaku. Aliran ini membolehkan sesuatu ekosistem dikekalkan.
b) kitaran nutrein
Sesebuah ekosistem menyediakan tapak untuk melengkapkan kitaran nurien melalui interaksi antara komponen biotik dan abiotik. Kitaran ini boleh berlaku di dalam sesebuah ekosistem (intra-ekosistem) dan di antara beberapa ekosistem.( inter-ekosistem)
KEPENTINGAN EKOLOGI KEPADA MANUSIA
a)Pembalakan
Ekosistem hutan membekalkan pelbagai jenis pokok balak yang boleh menggalakkan pembalakan. (ekosistem daratan)
b) Hasil hutan
Ekosistem daratan terutamanya hutan-hutan boleh menggalakkan pengumpulan hasil hutan seperti rotan hutan .
c) Perubatan
Ekosistem daratan seperti di hutan ada herba-herba seperti tongkat ali dan kacip fatima yang ada nilai perubatan. Di ekosistem lautan pula terdapat gamat dan spirulina yang ada nilai perubatan.
d) Pelancongan/ Ekopelancongan
Keunikan dan kepelbagaian biologi di ekosistem daratan dan ekosistem lautan penting untuk sektor pelancongan dan rekreasi.
e) perikanan/ akuakultur
Ekosistem lautan boleh dibangunkan untuk perikanan dengan hasil-hasil marin yang banyak. Disamping boleh dibangunkan untuk akuakultur seperti penternakan ikan dalam sangkar di kawasan kukup.
GANGGUAN MANUSIA TERHADAP EKOSISTEM
a) pertanian
Aktiviti pertanian seperti pembajaan dan penyemburan racun serangga akan mengganggu kandungan asid atau alkali dan nutrien tanah. Ini akan mengganggu keseimbangan dalam sesuatu ekosistem.
b) penyahutanan
Aktiviti penyahutanan seperti pembalakan, pembukaan tanah untuk pertanian, urbanisasi akan mengganggu sesuatu ekosistem kerana habitat organisma hidup musnah dan penyesuaian semula perlu dibuat oleh organisma.
c) perlombongan
Perlombongan pasir misalnya akan menngganggu keseimbangan pantai yang seterusnya akan memberi kesan kepada habitat marin di tepi pantai dan dalam lautan.
) pelancongan
Pencemaran yang dilakukan oleh pelancong semasa melancong seperti membuang sampah merata-rata,membuat ungun api akan mengganggu habitat dan kehidupan organisma dalam sesuatu ekosistem.
e) Industri
Pembuangan sisa toksik ke dalam sungai atau tasik akan mencemarkan air dan seterusnya mengganggu hidupan akuatik. Pembebasan asap-asap yang bertoksik seperti sulfur dioksida dan nitogen dioksdia boleh menyebabkan hujan asid yang seterusnya mengganggu ekosisitem hutan.
GANGGUAN ALAM SEKITAR TERHADAP EKOSISTEM
a) letusan gunung berapi
Gas dan lava yang dibebaskan semasa letusan gunung berapi akan memusnahkan habitat dan mengganggu ekosistem.
b) taufan
Keadaan cuaca yang luar biasa seperti ribut taufan boleh mengganggu keseimbangan ekosistem kerana boleh memusnahkan habitat dan organisma dalam ekosistem.
c) gerakan jisim
Proses pergerakan jisim seperti gelongsoran tanah boleh menimbuskan habitat dan mengganggu ekosistem.
d) banjir
Kejadian banjir akan menenggelamkan habitat dan organisma dalam sesuatu ekosistem. Ini akan mengganggu keseimbangan sesuatu ekosistem.
e) kemarau/ kebakaran semulajadi
Kejadian kemarau seperti semasa kejadian el-nino di Indonesia telah menyebabkan banyak kebakaran semulajadi di hutan. Kebakaran ini telah memusnahkan pelbagai organisma dan mengganggu keseimbangan ekosistem.
LANGKAH-LANGKAH PEMELIHARAN DAN PEMULIHARAAN EKOSISTEM/ALAM SEKITAR
a) langkah perundangan
Menguatkuasakan akta alam sekeliling 1974 oleh Jabatan Alam Sekitar misalnya untuk mengawal pencemaran udara dan air .
b) kempen
Mengadakan lebih banyak kempen kesedaran untuk menyeru orang ramai bersama menjaga alam sekitar misalnya melalui kempen cintailah sungai kita, kempen berkongsi kereta.
c) pendidikan
Mendidik generasi muda untuk menjaga kualiti alam sekitar melalui matapelajaran seperti sivik, geogafi, pendidikan moral.Di samping itu , adakan aktiviti-aktiviti ” go green” melalui persatuan atau kelab alam sekitar yang melibatkan murid dengan ekosistem secara langsung.
d) hutan simpan/ taman negara
Mewartakan lebih banyak hutan simpan untuk melindungi hutan dan hidupan liar dalam sesuatu ekosistem contohnya Taman Negara Endau- Rompin.
e) pengurusan/ pengawalaseliaan
Memantapkan lagi pengurusan dan pengawalseliaan terhadap hidupan liar. Misalnya
Perlindungan orang utan di hutan Sepilok Sandakan, Sabah. Projek penetasan dan pemeliharaan penyu belimbing di Rantau Abang, Terengganu.
Bahan untuk soalan 2.
PERNIAGAAN RUNCIT
1. konsep
Keseimbangan yang ingin dicapai dalam ekosistem ialah “keseimbangan dinamik” iaitu keseimbangan yang sentiasa berubah-ubah mengikut gangguan yang berlaku dalam sesebuah ekosistem. Cth dalam ekosistem hutan banjir dan kemarau mempengaruhi populasi pengeluar dan pengguna.
Keseimbangan sesebuah ekosistem dicapai apabila input tenaga dan bahan yang masuk ke dalam ekosistem tersebut sama dengan output tenaga dan bahan yang keluar dari ekosistem tersebut.
Mengikut teori ekosistem terdapat kecenderungan bagi sesebuah ekosistem berkembang ke arah suatu keadaan yang stabil dan mantap supaya menjadi sebuah ekosistem yang matang.
Proses menuju ke arah kestabilan dan kemantapan ini dinamakan sebagai sesaran. Apabila keadaan stabil dicapai makan tenaga dan bahan yang ada di dalam sebuah ekosistem digunakan dengan cekap dan optimum.
2.SISTEM EKOLOGI
Satu komuniti organisma yang berinteraksi antara satu dengan lain dan alam sekitarnya
Komponen biotik
Komponen yang terdiri daripada organisma hidup yang terdiri daripada pengeluar, pengguna dan pengurai.
Komponen abiotik
Terdiri daripada benda bukan hidup yant termasuk pelbagai jenis gas, air dan galian.
Kitar nutrien
Kitar nutrien ialah aliran yang berterusan unsur dan bahan kimia seperti oksigen, karbon , nitrogen dan air yang terdapat dalam sesuatu ekosistem.
Rantaian makanan
Rantaian makanan merujuk kepada pemindahan tenaga, elemen-elemen kimia dan beberapa jenis sebatian daripada satu organisma kepada organisma yang lain di sepanjang aliran satu hala.
Pengeluar
Tumbuhan yang merupakan autotrof yang boleh membuat makanan sendiri melalui proses fotosintesis.
Pengguna
Kumpulan heterotrof iaitu organisma hidup yang bergantung kepada pengeluar atau organisma lain untuk mendapat tenaga/makanan.
Pengguna primer
Pengguna pertama yang memakan pengeluar untuk mendapatkan tenaga/makanan.
Pengguna sekunder
Pengguna kedua yang memakan pengguna pertama untuk mendapatkan tenaga/makanan.
Pengguna tertier
Pengguna ketiga yang memakan pengguna kedua untuk mendapatkan tenaga/makanan.
Pengurai
Organisma yang menguraikan tumbuhan/organisma yang reput/mati dan mengembalikan nutrien kepada tanah.
Piramid Ekologi
(piramid tenaga)
Satu hierarki yang menggambarkan hubungan rangkaian makanan antara satu aras trofik dengan aras trofik yang lain dalam sesuatu ekosistem. Selain menunjukkan jumlah organisma dalam setiap aras trofik, piramid ekologi penting dalam menjelaskan pengaliran tenaga daripada pengeluar, penggunaan tenaga tersebut , simpanan dan kehilangan tenaga.
FUNGSI EKOSISTEM
a) aliran tenaga
Hubungan dan interaksi antara organisma dalam sesuatu ekosistem membolehkan aliran tenaga berlaku apabila proses makan dimakan berlaku. Aliran ini membolehkan sesuatu ekosistem dikekalkan.
b) kitaran nutrein
Sesebuah ekosistem menyediakan tapak untuk melengkapkan kitaran nurien melalui interaksi antara komponen biotik dan abiotik. Kitaran ini boleh berlaku di dalam sesebuah ekosistem (intra-ekosistem) dan di antara beberapa ekosistem.( inter-ekosistem)
KEPENTINGAN EKOLOGI KEPADA MANUSIA
a)Pembalakan
Ekosistem hutan membekalkan pelbagai jenis pokok balak yang boleh menggalakkan pembalakan. (ekosistem daratan)
b) Hasil hutan
Ekosistem daratan terutamanya hutan-hutan boleh menggalakkan pengumpulan hasil hutan seperti rotan hutan .
c) Perubatan
Ekosistem daratan seperti di hutan ada herba-herba seperti tongkat ali dan kacip fatima yang ada nilai perubatan. Di ekosistem lautan pula terdapat gamat dan spirulina yang ada nilai perubatan.
d) Pelancongan/ Ekopelancongan
Keunikan dan kepelbagaian biologi di ekosistem daratan dan ekosistem lautan penting untuk sektor pelancongan dan rekreasi.
e) perikanan/ akuakultur
Ekosistem lautan boleh dibangunkan untuk perikanan dengan hasil-hasil marin yang banyak. Disamping boleh dibangunkan untuk akuakultur seperti penternakan ikan dalam sangkar di kawasan kukup.
GANGGUAN MANUSIA TERHADAP EKOSISTEM
a) pertanian
Aktiviti pertanian seperti pembajaan dan penyemburan racun serangga akan mengganggu kandungan asid atau alkali dan nutrien tanah. Ini akan mengganggu keseimbangan dalam sesuatu ekosistem.
b) penyahutanan
Aktiviti penyahutanan seperti pembalakan, pembukaan tanah untuk pertanian, urbanisasi akan mengganggu sesuatu ekosistem kerana habitat organisma hidup musnah dan penyesuaian semula perlu dibuat oleh organisma.
c) perlombongan
Perlombongan pasir misalnya akan menngganggu keseimbangan pantai yang seterusnya akan memberi kesan kepada habitat marin di tepi pantai dan dalam lautan.
) pelancongan
Pencemaran yang dilakukan oleh pelancong semasa melancong seperti membuang sampah merata-rata,membuat ungun api akan mengganggu habitat dan kehidupan organisma dalam sesuatu ekosistem.
e) Industri
Pembuangan sisa toksik ke dalam sungai atau tasik akan mencemarkan air dan seterusnya mengganggu hidupan akuatik. Pembebasan asap-asap yang bertoksik seperti sulfur dioksida dan nitogen dioksdia boleh menyebabkan hujan asid yang seterusnya mengganggu ekosisitem hutan.
GANGGUAN ALAM SEKITAR TERHADAP EKOSISTEM
a) letusan gunung berapi
Gas dan lava yang dibebaskan semasa letusan gunung berapi akan memusnahkan habitat dan mengganggu ekosistem.
b) taufan
Keadaan cuaca yang luar biasa seperti ribut taufan boleh mengganggu keseimbangan ekosistem kerana boleh memusnahkan habitat dan organisma dalam ekosistem.
c) gerakan jisim
Proses pergerakan jisim seperti gelongsoran tanah boleh menimbuskan habitat dan mengganggu ekosistem.
d) banjir
Kejadian banjir akan menenggelamkan habitat dan organisma dalam sesuatu ekosistem. Ini akan mengganggu keseimbangan sesuatu ekosistem.
e) kemarau/ kebakaran semulajadi
Kejadian kemarau seperti semasa kejadian el-nino di Indonesia telah menyebabkan banyak kebakaran semulajadi di hutan. Kebakaran ini telah memusnahkan pelbagai organisma dan mengganggu keseimbangan ekosistem.
LANGKAH-LANGKAH PEMELIHARAN DAN PEMULIHARAAN EKOSISTEM/ALAM SEKITAR
a) langkah perundangan
Menguatkuasakan akta alam sekeliling 1974 oleh Jabatan Alam Sekitar misalnya untuk mengawal pencemaran udara dan air .
b) kempen
Mengadakan lebih banyak kempen kesedaran untuk menyeru orang ramai bersama menjaga alam sekitar misalnya melalui kempen cintailah sungai kita, kempen berkongsi kereta.
c) pendidikan
Mendidik generasi muda untuk menjaga kualiti alam sekitar melalui matapelajaran seperti sivik, geogafi, pendidikan moral.Di samping itu , adakan aktiviti-aktiviti ” go green” melalui persatuan atau kelab alam sekitar yang melibatkan murid dengan ekosistem secara langsung.
d) hutan simpan/ taman negara
Mewartakan lebih banyak hutan simpan untuk melindungi hutan dan hidupan liar dalam sesuatu ekosistem contohnya Taman Negara Endau- Rompin.
e) pengurusan/ pengawalaseliaan
Memantapkan lagi pengurusan dan pengawalseliaan terhadap hidupan liar. Misalnya
Perlindungan orang utan di hutan Sepilok Sandakan, Sabah. Projek penetasan dan pemeliharaan penyu belimbing di Rantau Abang, Terengganu.
Bahan untuk soalan 2.
PERNIAGAAN RUNCIT
1. konsep
Sedekad dahulu, peruncitan di Asia merupakan sebuah perniagaan tempatan yang
kebanyakannya dijalankan oleh orang tempatan sendiri. Kini ianya semakin berubah akibat
kehadiran satu bentuk perniagaan antarabangsa yang didominasi oleh warga asing (The
Economist, 01.07.2001). Morgan Stanley, sebuah bank pelaburan baru-baru ini membuat
perbandingan di antara pasar raya besar dari segi kawasan dan mendapati Carrefour
menunjukkan satu strategi yang pelik dengan meletakkan cawangannya di tempat-tempat
yang tidak bersesuaian dan membuat penawaran lebih kepada ‘stail’ Perancis. Kajian
menunjukkan populariti mendadak yang dikecapi pasar raya besar telah memberi kesan
negatif ke atas peniaga-peniaga kecil dan kini adalah masa yang tepat untuk mengenakan
peraturan yang ketat kepada mereka (The Economist, 4 Julai 2001).
Peruncitan di Asia sedang mengalami dua perubahan yang besar. Perubahan
pertama adalah perubahan daripada pasar raya dan kedai kecil kepada pasar raya besar.
Kedua adalah pencerobohan syarikat-syarikat daripada Barat dengan kemahiran, teknologi
dan budaya untuk melaksanakan gedung besar.
Di Malaysia, industri peruncitan merupakan antara industri yang penting dan memberi
sumbangan yang besar terhadap pertumbuhan ekonomi negara. Sektor ini terbentuk daripada
gabungan peruncit, perniagaan kecil dan pasar basah. Di samping itu, sektor peruncitan juga
merupakan gabungan antara pasar raya, koperasi bersatu dan kedai-kedai yang menjual
peralatan tertentu dan diletakkan di dalam satu plaza membeli belah di kawasan perbandaran.
Perniagaan runcit adalah satu-satunya sektor perniagaan yang paling senang diceburi
di Malaysia dan jenis perniagaan runcit yang paling popular diceburi adalah perniagaan groseri
atau perniagaan pembekalan makanan. Satu kajian telah dijalankan oleh Perbadanan
Usahawan Nasional Berhad di Negeri Sembilan pada tahun 1986 tentang penglibatan
bumiputera dalam perniagaan, telah melaporkan bahawa lebih daripada 25 peratus peniaga
bumiputera dalam negeri berkenaan telah melibatkan diri dalam perniagaan barangan runcit.
Kajian di Sarawak pula mendapati bahawa sebanyak 50.6 peratus daripada perniagaan
bumiputera adalah dalam sektor peruncitan dan pemborongan, dan 44.1 peratus daripadanya
adalah jenis barangan runcit.
Industri peruncitan merupakan penyambung terakhir di dalam aliran produk-produk
daripada pengeluar kepada pengguna. Maka ianya amat penting dalam ekonomi sesebuah
negara. Ekonomi tidak boleh berfungsi tanpa peruncitan dan keberkesanan institusi peruncitan
secara amnya memerlukan industri pemborongan.
link:
CONTOH BORANG PEMERHATIAN KAJIAN TENTANG PERNIAGAAN RUNCIT
YANG BERFOKUSKAN PERNIAGAAN PASAR MALAM
1. JENIS BARANGAN YANG DIPERNIAGAKAN
JENIS BARANGAN | JUMLAH GERAI |
MAKANAN | |
MINUMAN | |
BUAH-BUAHAN | |
KASUT/PAKAIAN/KAIN | |
AYAM/DAGING/IKAN | |
SAYUR-SAYURAN |
2. FAKTOR YANG MEMPENGARUHI PERNIAGAAN RUNCIT DI KAWASAN KAJIAN (SILA TANDAKAN 4 FAKTOR)
FAKTOR MEMPENGARUHI PERNIAGAAN RUNCIT (PASAR MALAM) | TANDAKAN (X) |
TAPAK DISEDIAKAN OLEH KERAJAAN | |
PENIAGA TEMPATAN | |
MODAL KECIL | |
PASARAN TEMPATAN (PENDUDUK SETEMPAT) | |
INFRASTRUKTUR | |
KAWASAN PERUMAHAN (TUMPUAN PENDUDUK) | |
PENINGKATAN TARAF HIDUP (KUASA BELI) | |
DARJAH KETERSAMPAIAN (ADA JALAN RAYA) | |
PERANAN PERSATUAN PENDUDUK/JKKK | |
KESESUAIAN WAKTU BERNIAGA ( 5 PTG - 10 MLM) |
3. KESAN NEGATIF PERNIAGAAN RUNCIT (PASAR MALAM) DI KAWASAN KAJIAN (TANDAKAN 4 KESAN UTAMA)
KESAN | TANDAKAN (X) |
MASALAH SOSIAL | |
PERSAINGAN DENGAN GERAI-GERAI YANG MENJUAL BARANGAN YANG SAMA | |
PENCEMARAN | |
KESESALAN LALU LINTAS | |
WABAK PENYAKIT | |
HARGA TANPA KAWALAN | |
BARANGAN TIDAK BERKUALITI | |
PEMBAZIRAN (MASA/WANG) |
4. LANGKAH MENGURANGKAN KESAN NEGATIF PERNIAGAAN RUNCIT (PASAR MALAM) DI KAWASAN KAJIAN (TANDAKAN 3 LANGKAH)
LANGKAH | TANDAKAN (X) |
PENGUATKUASA UNDANG-UNDANG | |
PERANAN & PEMANTAUAN PBT/PERSATUAN PENDUDUK | |
PENGAWALAN & PENGELUARAN LESEN | |
PEMERIKSAAN KESIHATAN KEPADA PENIAGA | |
MENYEDIAKAN KEMUDAHAN ASAS | |
KEMPEN KESEDARAN | |
PENGAWALAN HARGA | |
WUJUDKAN KAWASAN KHAS PERNIAGAAN RUNCIT |
